«Ο ΕΚΛΕΚΤΟΣ ΛΑΟΣ»
Άρθρο του Τζωρτζ Όργουελ
Observer, 30 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 1944
Κριτική στα βιβλία
α) του Joshua Trachtenberg «Ο Διάβολος και οι Εβραίοι»
β) του Edmond Fleg «Γιατί είμαι Εβραίος»
Μετάφραση: Χρήστου Π. Παπαχριστόπουλου
Copyright: Christos P. Papachristopoulos
Είναι ώρα να πραγματοποιήσει μιαν πλήρην έρευνα η «Μαζική Παρακολούθηση» ή κάποιο άλλο όργανο
για το ζήτημα της επικράτησης του Αντισημιτισμού, όσο λεπτό κι αν είναι το θέμα αυτό στο πλαίσιο
του διεξαγόμενου πολέμου.
Η λαϊκή προκατάληψη κατά των Εβραίων είναι ασφαλώς ευρύτατα διαδεδομένη και ίσως αυξανόμενη.
Είναι, όμως, πολύ σημαντικό να κρίνουμε κατά πόσο πρόκειται για αληθινό Αντισημιτισμό,
ένα επί της ουσίας μαγικό δόγμα
–και κατά πόσο πρόκειται για καθαρή ξενοφοβία και εκλογίκευση προβλημάτων οικονομικής κρίσης.
Οι ερμηνείες για τον Αντισημιτισμό διακρίνονται γενικώς σε δύο σχολές
που θα μπορούσαν να αποκαλούνται η «παραδοσιακή» και η «οικονομική».
Καμία δεν είναι εντελώς ικανοποιητική.
Οι Αριστεροί στοχαστές σχεδόν πάντα αποδέχονται την δεύτερη ερμηνεία, θεωρώντας τους Εβραίους ως απλά
έναν βολικό αποδιοπομπαίο τράγο τον οποίο οι κυρίαρχοι της κοινωνίας μπορούν να καθιστούν υπεύθυνο
για τα δικά τους κακουργήματα.
Όταν η παραγωγή πέφτει ή η ανεργία αυξάνει, κατηγορήστε τους Εβραίους –χονδρικά, αυτή είναι η φόρμουλα.
Το πρόβλημα δημιουργείται επειδή δεν είναι ευκρινές γιατί θα έπρεπε πάντα να διαλέγονται οι Εβραίοι
και όχι κάποιο άλλο μειοψηφικό γκρουπ,
γιατί ο Αντισημιτισμός ανθεί μεταξύ ανθρώπων που δεν έχουν κάποιο ιδιαίτερο οικονομικό πρόβλημα
ή γιατί, άραγε, θα έπρεπε να αναμειγνύεται με άσχετες μαγικές πεποιθήσεις.
Η άλλη θεωρία, ωστόσο, που υποστηρίζει ότι ο Αντισημιτισμός αποτελεί πρωταρχικά μια κληρονομιά
από τον Μεσαίωνα, επίσης δεν καλύπτει όλα τα γεγονότα –όπως δείχνουν αυτά τα 2 βιβλία.
Ο Edmond Fleg, στο συγκινητικό μικρό βιβλίο του, περιγράφει την επάνοδό του στην πίστη των προγόνων του
ύστερα από πολλά χρόνια σκεπτικισμού και θεωρεί ότι οι Εβραίοι διώκονται απλά «επειδή είναι Εβραίοι», δηλ.
επειδή εντός ενός ξένου περιβάλλοντος, μένουν αφοσιωμένοι στην θρησκευτική και πολιτιστική τους ταυτότητα.
Όμως, το ίδιο συμβαίνει και με πολλά άλλα μικρά γκρουπ σε ολόκληρο τον κόσμο
–και είναι πολύ αμφίβολο εάν η σύγχρονη Ευρώπη νοιάζεται σοβαρά για δογματικές απαντήσεις
ώστε να θέλει να διώκει ανθρώπους, απλά επειδή δεν είναι Χριστιανοί.
Ο κ. Trachtenberg θεωρεί ότι ο Αντισημιτισμός είναι ένα υπόλειμμα από τον Μεσαίωνα, από τον οποίο ξέχασε
ο σύγχρονος κόσμος να απαλλαγή. Με τεράστιον πλούτο περιπτώσεων και ολοκληρωμένες πλήρως περιγραφές,
παρακολουθεί την εξέλιξη των Εβραϊκών διώξεων από την αρχή του Μεσαίωνα και μετά.
Λυντσαρίστηκαν, κάηκαν, ανασκολοπίστηκαν στον τροχό, εξορίστηκαν από την μια χώρα μετά την άλλη.
Κατηγορήθηκαν για δηλητηριάσεις, σοδομισμό, επικοινωνία με τον Διάβολο, για πρακτικές τελετουργικών φόνων,
ότι πίνουν το αίμα βρεφών, ότι διήφθειραν Χριστιανές παρθένους, ότι αναδίνουν μιαν μυρωδιά
χαρακτηριστική και αηδιαστική, ότι βεβήλωσαν την Όστια, ότι πετούν με σκούπες, ότι γεννούν γουρουνόπουλα
–σχεδόν για όλα, δηλαδή.
Αν και «άπιστοι», θεωρούνταν επίσης –κάπως αλόγιστα και ασυλλόγιστα– ως «αιρετικοί»
ενώ η χειρότερη δίωξη κατά των Εβραίων συμπίπτει πάνω-κάτω με την περίοδο των διωγμών κατά των αιρέσεων,
δηλαδή μετά τον 5ο αιώνα και μετά.
Λίγο τους ωφέλησε η Μεταρρύθμιση, διότι ήταν εξίσου αιρετικοί και από την οπτική πλευρά των Προτεσταντών
καθώς ο Μαρτίνος Λούθηρος υπήρξε εξαιρετικά οξύς Αντισημίτης.
Ο κ. Trachtenberg δεν αντιμετωπίζει δυσκολία να δείξει την παράλογη φύση της μεσαιωνικής στάσης
απέναντι στους Εβραίους.
Δεν υπήρξε ουδεμία καθαρή βάση για αυτήν∙ εκτός από την κατηγορία πως οι Εβραίοι ήταν τοκογλύφοι
–και, όπως δείχνει, ο Χριστιανισμός εισέβαλε στο πεδίο αυτό αμέσως μόλις έγινε πραγματικά επικερδής
ο δανεισμός χρημάτων.
Εάν είχε επεκτείνει την έρευνά του στους σύγχρονους καιρούς, θα μπορούσε ίσως να προσθέσει ότι
οι σύγχρονες ιδέες για τους Εβραίους είναι, συχνά, εξίσου παράλογες.
Για παράδειγμα, η χαρακτηριστική πίστη του Φασισμού ότι ο Εβραίος έχει, κατά κάποιον τρόπο, σχέδιο
να γίνει ταυτόχρονα Καπιταλιστής και Κομμουνιστής ή πως όλη η χτυπημένη από την φτώχεια εργατική τάξη
των Εβραίων είναι μυστικά εκατομμυριούχοι.
Ωστόσο, δύο πράγματα παραμένουν ανεξήγητα.
Το ένα είναι γιατί, τέλος πάντων, ξεκίνησε αρχικά η καταδίωξη των Εβραίων η οποία,
στο κάτω-κάτω, είναι κάτι ΠροΧριστιανικό.
Το άλλο είναι γιατί –αν είναι σωστή η θέση του κ. Trachtenberg– αυτή η συγκεκριμένη, μεσαιωνική δεισιδαιμονία
έπρεπε να επιβιώσει όταν τόσες άλλες έχουν σβήσει.
Πού λίγοι άνθρωποι σήμερα πιστεύουν στην μαγεία, πίστη
η οποία –σύμφωνα με τον κ. Trachtenberg– οδήγησε σε εκατοντάδες χιλιάδες δολοφονίες μεταξύ 1450 και 1550
μόνο στην Γερμανία.
Γιατί τόσο πολύς κόσμος είναι έτοιμος ακόμα να πιστέψει
ότι οι Εβραίοι «βρωμάνε» ή ότι αυτοί προκάλεσαν τον πόλεμο ή ότι συνωμοτούν να κατακτήσουν τον κόσμο
ή ότι ευθύνονται για τις οικονομικές υφέσεις, τις επαναστάσεις και τα αφροδισιακά νοσήματα;
Το όλο ζήτημα απαιτεί διερεύνηση με ψυχρό αίμα.
Και το γεγονός ότι θα ανακαλύπταμε πιθανότατα ότι ο Αντισημιτισμός διαφόρων ειδών
είναι επικίνδυνα κοινός και ότι οι μορφωμένοι δεν έχουν ανοσία ούτε κατ’ ελάχιστον σε αυτόν,
δεν θα έπρεπε να μας αποτρέψει.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου