«ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ, ΕΞΕΓΕΡΣΗ ΚΑΙ ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΙΑ»
Άρθρο του Αλμπέρ Καμύ
“COMBAT”, 1 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 1944
Μετάφραση: Χρήστου Π. Παπαχριστόπουλου
Copyright: Christos P. Papachristopoulos
Σημείωμα του μεταφραστή:
Το κείμενο πρέπει να αναγνωστεί σε σύνδεση με το σύνολο των κειμένων του δημοσιογράφου με θέμα, τον Τύπο («Το επάγγελμα του Δημοσιογράφου» , «Κριτική Δημοσιογραφία», «Χάρτης για την κυβέρνηση του Τύπου», «Η Συνταγματικότητα των κειμένων περί Τύπου διατάξεων», «Συνθήκες και Διπλωματία του Τύπου», «Ιδιοκτησία του Τύπου και Χριστιανισμός», «Δημοσιογραφική κατάθεση και Χριστιανικός Τύπος», «Χριστιανικός διάλογος και Δημοσιογραφία», «Η Δευτέρα Παρουσία και η Αντίσταση των Εφημερίδων», «Η μεταρρύθμιση του Τύπου», «Αυτοκριτική», «Κριτική του Νέου Τύπου», «Τριγωνική συνεργασία δημοσιογράφων»). Αξίζει να συνδεθεί, εξάλλου, με το σύνολο του έργου του συγγραφέα ειδικά περί της Επανάστασης στο Παρίσι αλλά και γενικότερα περί Αντίστασης, Επανάστασης και Εξέγερσης.
Το πρόβλημα του Τύπου, το οποίο αγγίξαμε χθες, αποτελεί απλώς μιαν άποψη της πολεμικής και της προσβολής κατά της Αντίστασης, κάτι το οποίο δεν μπορούμε να αγνοήσουμε.
Αυτή η πολεμική είναι λιγότερο εμφανής εδώ παρά αλλού αλλά όχι λιγότερο επικίνδυνη.
Είναι αλήθεια ότι οι άνδρες της Αντίστασης δεν είναι άγιοι –και αυτό είναι κάτι τυχερό– διότι δεν θέλουμε τίποτε να έχουμε να κάνουμε με ένα έθνος αγίων.
Η Αντίσταση είναι ανοιχτή στην κριτική και εδώ, επιτέλους, είναι που πάντοτε ακούγαμε κάθε είδους κριτική με τον σεβασμό που της αξίζει.
Όταν παρίσταται ανάγκη, συνεισφέρουμε σε αυτήν επειδή πιστεύουμε ότι τα καθήκοντα της Αντίστασης υπερβαίνουν σε αριθμό τα δικαιώματά της και πως, εάν αυτή γίνει μια σέχτα, θα χάσει τα πάντα.
Αυτό που διακυβεύεται σήμερα, ωστόσο, δεν είναι η κριτική ούτε αυτή η άσκηση αμοιβαίας διόρθωσης όπου τα μέλη μιας κοινότητας διατηρούν μιαν σταθερή πορεία προς την πρόοδο.
Είναι μια μάχη πολεμική που δίδεται σε όλα τα επίπεδα ενάντια σε ανθρώπους και ιδέες που κάποιοι έχουν βαλθεί να κοιτούν σαν να αποτελούν απειλή προς μιαν συγκεκριμένην αντίληψη περί τάξεως στον κόσμο.
Είναι σίγουρο, πολλοί Γάλλοι δεν ήξεραν τίποτε για την Αντίσταση, ειδικά όσοι δεν έκαναν τίποτε γι’ αυτήν. Όταν η εξέγερση έφτασε στο Παρίσι, δεν είναι μυστικό ότι η ηρεμία που επικρατούσε στις αποκαλούμενες πλούσιες γειτονιές ήταν μια ηρεμία τόσο άγνοιας όσο και αδιαφορίας.
Οι άνθρωποι που δεν θέλουν να αλλάξει ο κόσμος όταν όλα είναι υπέρ τους είχαν εν συντομία την άποψη ότι η Αντίσταση δεν ήταν τίποτε άλλο παρά μια ομάδα Γάλλων που είχαν κινητοποιηθεί από μόνοι τους.
Αυτό έφερε το χαμόγελο στα χείλη τους.
Και πράγματι –αυτό ήταν η Αντίσταση.
Εξελίχθηκε, όμως, σε κάτι περισσότερο: μια δύναμη ανανέωσης που οραματιζόταν μιαν δίκαιη Γαλλία ενώ την ίδια στιγμή σφυρηλατούσε στο καμίνι μιαν Ελεύθερη Γαλλία.
Οι άνθρωποι που δεν θέλουν να αλλάξει ο κόσμος σήμερα αισθάνονται ότι έχουν απατηθεί.
Για αυτούς, η απελευθέρωση της Γαλλίας δεν σήμαινε τίποτε άλλο παρά μιαν επιστροφή στα παραδοσιακά μενού, αυτοκίνητα και Paris-Soir.
Ας έρθει άμεσα η δημοκρατία ώστε, επιτέλους, να μπορέσουμε να είμαστε μέτριοι και ισχυροί συνάμα με όλες μας τις ανέσεις!
Η Αντίσταση, όμως, επιμένει ότι δεν πρέπει να είμαστε αποχαυνωμένοι, ότι το κάθε τι πρέπει και είναι ανοιχτό για περαιτέρω δημιουργία και ότι η μάχη συνεχίζεται ακόμα.
Λέει ότι πρέπει να δεχόμαστε να είμαστε φτωχοί ώστε να είναι πλούσια η χώρα και να συμφωνούμε στην στέρηση όλων αυτών των αγαθών ώστε ένας λαός να μπορεί επιτέλους να πάρει ό,τι έχει ανάγκη.
Αυτοκαλείται, όμως, και σοσιαλιστική η Αντίσταση.
Αυτό έχει υπάρξει πηγή παρεξήγησης.
Εξαιτίας αυτής της παρεξήγησης, υπάρχουν κάποιοι που θέλουν να κάνουν την Αντίσταση να πληρώσει.
Οι Θεοί θέλουν ηρεμία, οι Θεοί θέλουν να κρατήσουν γερά τα προνόμιά τους: η προσβολή της τιμής ξεκίνησε. Άρα, δεν έχουμε άλλην επιλογή από την μάχη.
Για την ακρίβεια, αυτή η πρόκληση έρχεται στην κατάλληλη στιγμή.
Ξεκινούσαμε να νοιώθουμε κούραση από τις διαρκείς προσβολές και επιθέσεις σε ό,τι κάποιοι κάλεσαν «φατρία» ξεχνώντας τι χρωστά σε αυτήν την φατρία η χώρα.
Η Αντίσταση είχε αρχίσει να κουράζεται να ακούει ότι έκανε τόσο πολλά την μια μέρα και όχι αρκετά την άλλη, ότι ήταν ένα μονολιθικό κόμμα παράλυτο εξαιτίας των διαιρετικών τάσεων.
Δέχθηκε, όμως, όλην αυτήν την κριτική με καλή διάθεση, εν μέρει –και με μια γελαστή διάθεση για αντικειμενικότητα και με μιαν νεανικήν ατολμία.
Ήταν προετοιμασμένο να συγχωρήσει την μετριότητα και την διάθεση αυτοπροβολής υπό την προϋπόθεση και μόνον ότι οι μέτριοι θα απείχαν από την βία και οι συμφεροντολόγοι θα αναγνώριζαν ότι μερικές φορές τους συμφέρει η σιωπή και ο συμβιβασμός, όταν είναι ανάγκη. Λίγα πράγματα απαιτούνταν: δεν είμαστε τόσο πρόθυμοι να καταστρέψουμε, όπως φημολογείται σε ορισμένα διαμερίσματα.
Αντιθέτως, όταν επιζητάς με πάθος την ενότητα, πρέπει να παραιτείσαι
ώστε να κάνεις κάτι για να πολεμήσεις τους μετρίους και άπληστους, αφού όλοι ξέρουν πόσο πολυάριθμοι είναι. Εάν, όμως, οι άπληστοι είναι αρκετά τυφλοί και πεισματάρηδες ώστε να σε πολεμήσουν και επιχειρούν ανοήτως να σταματήσουν ό,τι δεν μπορεί να σταματήσει, τότε θα πρέπει να παταχθούν. Δεν λέμε ότι αυτό είναι σωστό αλλά ότι είναι θέμα καθήκοντος, ένα καθήκον που δεν έχει εκπληρωθεί.
Αυτό είναι που ξεκινά να κατανοεί η Αντίσταση.
Και ίσως είναι καλό που οι αντίπαλοί της την βοήθησαν να το κάνει.
Άνθρωποι που είχαν πάθος για την ελευθερία και την δικαιοσύνη επί 4 έτη, έχουν τώρα εκ νέου την θύμηση ότι, αν και αποδίδουν ευχαριστίες, δεν πρέπει να ξεχνούν ότι πρέπει εκ νέου να γίνει μια Επανάσταση.
Ο αρχηγός εκείνος ενός Κράτους,
ο οποίος καταλάβαινε αμέσως ποιες συνθήκες ήταν επαναστατικές
μόλις έβλεπε την έκρηξη μιας επανάστασης, αφού σημείωσε μιαν μεγάλη πολιτικήν επιτυχία, ύστερα είπε: «Πρώτον, ποτέ μην εξυμνείτε την νίκη. Δεύτερον, εκκαθαρίστε τον εχθρό διότι απλώς είναι ηττημένος, όχι εξολοθρευμένος. Τρίτον, ποτέ μην δοξάζετε τον εαυτό σας ώσπου να πετύχετε τον σκοπό σας –και όταν το κάνετε, δεν υφίσταται πλέον ανάγκη».
Ξέρουμε τώρα ότι ο εχθρός πρέπει να εξολοθρευθεί.
Και θέλουμε να πετύχουμε αυτό τον σκοπό όταν η νίκη δεν έχει ανάγκη ύμνου για να την εορτάσεις.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου