«ΤΟ ΞΙΦΟΣ ΤΗΣ ΑΠΟΚΑΛΥΨΗΣ ΚΑΙ Η ΙΣΤΟΡΙΑ»
Άρθρο του Αλμπέρ Καμύ
COMBAT, 7 ΜΑΪΟΥ 1947
Μετάφραση: Χρήστου Π. Παπαχριστόπουλου
Copyright: Christos P. Papachristopoulos
Σημείωμα του μεταφραστή: το άρθρο αυτό δημοσιεύθηκε στην 2η επέτειο της παράδοσης της Γερμανίας. Πρέπει να αναγνωστεί σε σύνδεση Α) με το άρθρο με τίτλο «ΕΙΚΟΝΕΣ ΜΙΑΣ ΠΑΡΑΔΟΜΕΝΗΣ ΚΑΙ ΕΙΔΥΛΛΙΑΚΗΣ ΓΕΡΜΑΝΙΑΣ, μνήμες για εικονογράφηση από τον Μποτιτσέλλι», Β) με το σύνολο του έργου Camus-Orwell-Koestler-Weil περί Ευρωπαϊκής Ενώσεως, Ισπανίας, Αγγλίας, Γερμανίας, Γαλλίας και Ελλάδας και, ειδικά, σε σχέση με το κυβερνητικό πρόγραμμα λειτουργίας του “MINISTRY OF INFORMATION- M.O.I.”, Γ) με την «ΔΙΑΤΡΙΒΗ ΚΑΤΑ ΤΗΣ ΠΟΙΝΗΣ ΤΟΥ ΘΑΝΑΤΟΥ» όπου γίνεται αναφορά στο «ξίφος του δημίου» της πόλης Friburg που φέρει την επιγραφή «Κύριε Θεού, συ ο Ιησούς ει ο κριτής»-“Lord Jesus, thou Art the judge”.
Στις 8 Μαΐου 1945, η Γερμανία υπέγραψε την πιο σημαντική συμφωνία παράδοσης όλης της Ιστορίας.
Ο Στρατηγός Jodl ανακοίνωσε κατά τον χρόνον εκείνον ότι, όπως πίστευε, «το ντοκουμέντο περί παράδοσης τοποθετεί την Γερμανία και τον Γερμανικό λαό στα χέρια των κατακτητών».
18 μήνες μετά, κρέμασαν τον Jodl στην Νυρεμβέργη.
Το να κρεμαστούν όμως, 70 εκατομμύρια Γερμανοί είναι αδύνατον∙ η Γερμανία εξακολουθεί να βρίσκεται στα χέρια των κατακτητών∙ και αυτή η επέτειος δεν είναι ημέρα αγαλλίασης.
Έχει και η Νίκη τις αναπόδραστες υποχρεώσεις της.
Το πρόβλημα είναι ότι η Γερμανία βρίσκεται ακόμα υπό δίκην.
Το γεγονός αυτό καθιστά δύσκολο για κάποιον –ιδιαιτέρως για έναν Γάλλο– να πει ή να κάνει πράγματα λογικά όταν πρόκειται για το Γερμανικό ζήτημα.
2 χρόνια μετά, συμφώνως προς τις εντολές του Dönitz, το ράδιο Flensburg εξέπεμψε μιαν έκκληση στην οποία οι προσωρινοί ηγέτες του χαμένου Ράϊχ εξέφρασαν την ελπίδα τους ότι «η ατμόσφαιρα μίσους που περικλείει ολόκληρη την Γερμανία απανταχού θα ανοίξει σταδιακά τον δρόμο σε ένα πνεύμα συμφιλίωσης των εθνών εκ νέου –δίχως αυτά, δεν μπορεί να υπάρξει επανάκτηση και επανόρθωση».
Η διαύγεια της έκκλησης αυτής ήταν καθυστερημένη κατά 5 χρόνια και η ελπίδα του Dönitz υλοποιήθηκε, στην πραγματικότητα, μόνον κατά το ήμισυ. Το μίσος της Γερμανίας αντικαταστάθηκε καθ’ οδόν από ένα αλλόκοτο συναίσθημα στο οποίο η επιφύλαξη και μια ασαφής μνησικακία αναμειγνύονται με μιαν γηρασμένην αδιαφορία.
Τώρα, το πνεύμα της συμφιλίωσης εκ νέου–
3 λεπτά σιγής επακολούθησαν την ανακήρυξη κατάκτησης της Γερμανίας και επεκτάθηκαν επ’ άπειρον και με εκκωφαντικό τρόπο υπό το κράτος της αφωνίας στο οποίο η κατεχόμενη Γερμανία συνεχίζει να ζει μέσα σε μιαν έκπληκτην απιστία, περιφρονητικά αγνοημένη από τον υπόλοιπο κόσμο.
Αυτό οφείλεται, αναμφίβολα, στο γεγονός ότι ο Ναζισμός –όπως όλα τα αρπακτικά καθεστώτα στον χρόνο– δεν θα μπορούσε τίποτε πια να αναμένει από τον κόσμο πλην της συγχώρεσης.
Η ασκητική μας ξεκίνησε μέσα σε καθεστώς μίσους.
Ίσως θα μπορούσε να είχε τεθεί στην άκρη αυτό το μίσος αφού η ανθρώπινη μνήμη εξαϋλώνεται με τόση ταχύτητα όσο ταχύτατα κινείται μπρος και η Ιστορία.
Ο υπολογισμός, ωστόσο, και η χειρουργική, «μικροσκοπική» ακρίβεια του καθεστώτος Χίτλερ εξακολουθούν να βαραίνουν αρίφνητες ψυχές.
Οι λειτουργοί του κακού δεν ξεχνιούνται με τόσην ταχύτητα όσο οι κατεχόμενες αυτές ψυχές των δαιμονισμένων.
Αυτό αποτελεί για μας μιαν πολύτιμη προειδοποίηση. Υπάρχουν, άρα, ορισμένα πράγματα που οι άνθρωποι της γενιάς μου δεν θα μπορέσουν ποτέ να ξεχάσουν αλλά δεν νομίζω ότι θα ήθελε οποιοσδήποτε από εμάς –σε αυτήν την επέτειο ενθυμήσεως– να θέσει τους εχθρούς του υποποδίω των ποδών αυτού.
Η απόλυτη δικαιοσύνη είναι ανέφικτη, ακριβώς όπως είναι αδύνατον να υπάρχει αιώνιο μίσος και αιώνια αγάπη.
Να γιατί είναι ουσιαστικά απαραίτητη μια επιστροφή στον λόγο.
Η ΕΠΟΧΗ ΤΗΣ ΑΠΟΚΑΛΥΨΗΣ ΕΧΕΙ ΤΕΛΕΙΩΣΕΙ.
Ξεκίνησε η εποχή της μέτριας οργάνωσης και της συμβιβαστικότητας δίχως μεγαλείο.
Η σοφία καθώς και μια μορφή προβλεπτικότητας συμβουλεύουν να προτιμηθεί η δευτέρα έναντι της πρώτης –ακόμα κι αν ξέρουμε ότι η τήρηση της τάξης σειράς της μετριότητας οδηγεί στην Αποκάλυψη.
Αυτή η διακοπή, όμως, επιτρέπει να πάρουμε μιαν ανάσα χρόνου για σκέψη.
Σήμερα, ο στοχασμός αυτός θα έπρεπε να μας αποτρέψει από την αναβίωση των κεκοιμημένων φιλονεικιών και, αντιθέτως, να μας οδηγήσει να στερεώσουμε, να ιδρύσουμε μιαν ορθή τάξη στην Γερμανία.
Ανεξάρτητα από τα εσωτερικά μας πάθη και από τις μνήμες των εξεγέρσεών μας, γνωρίζουμε πλήρως πια ότι δεν μπορεί να υπάρξει ειρήνη στον κόσμο δίχως μιαν ειρηνευμένη Γερμανία∙
ειρηνευμένη και επανενωμένη Γερμανία δεν μπορεί να υπάρξει εάν αυτή είναι για πάντα εξόριστη από την διεθνή τάξη.
Εάν ο διάλογος με την Γερμανία είναι ακόμα εφικτός, για την επανάκλησή της πιέζει ο λόγος.
Πρέπει με την ίδιαν ένταση να προσθέσουμε, επιπλέον, ότι αυτή είναι μια δευτέρα παρουσίαση της προβληματικής για την Γερμανία, αν και ορισμένοι την αναζητούν για να την μεταμορφώσουν στο πιο σημαντικό θέμα για τις εφημερίδες με σκοπό να αποπροσανατολίσουν την προσοχή μας απ’ ό,τι είναι αστραπιαία φανερό: ότι η Γερμανία σήμερα δεν αποτελεί τόσο μιαν απειλή όσο ένα βραβείο του διαγωνισμού Ρωσσίας-ΗΠΑ.
Τα μόνα κατεπείγοντα προβλήματα της εποχής μας είναι αυτά που βασίζονται στις σχέσεις –φιλία ή έχθρα– ανάμεσα σε αυτές τις 2 υπερδυνάμεις.
Εάν μπορέσει να επιτευχθεί συμφωνία, η Γερμανία και διάφορες άλλες χώρες θα έρθουν πρόσωπο με πρόσωπο με ένα μέλλον στηριγμένο στον λόγο.
Ειδάλλως, η Γερμανία θα βυθιστεί σε μιαν εκτεταμένη ήττα, εν γένει.
Αυτό σημαίνει ότι η Γαλλία θα πρέπει να προτιμήσει την εφαρμογή του λόγου έναντι της πολιτικής της ισχύος υπό οποιεσδήποτε συνθήκες.
Η εκλογή σήμερα είναι ανάμεσα σε πράξεις που πιθανόν θα είναι αναποτελεσματικές και σε πράξεις που με σιγουριά θα είναι εγκληματικές.
Σύμφωνα με την οπτική μου, δεν πρόκειται για μιαν εκλογή δύσκολη.
Οπωσδήποτε, η επιχείρηση πρόσληψης του λόγου είναι αυταπόδεικτο δείγμα αυτοπεποίθησης. Είναι μια χειρόγραφος απόδειξη ότι αισθανόμαστε αρκετά δυνατοί –ό,τι κι αν γίνει– ώστε να συνεχίσουμε να αγωνιζόμαστε και να καλούμε υπέρ δικαιοσύνης και ελευθερίας.
Ο σημερινός κόσμος δεν είναι τόπος ελπίδας.
Μπορεί εκ νέου να βρεθούμε και πάλι πρόσωπο με πρόσωπο ενώπιον της Αποκαλύψεως.
Η παράδοση της Γερμανίας –μια κατάκτηση ενάντια σε κάθε λόγο και ελπίδα– θα εδράζεται για πολλά χρόνια στο μέλλον ως ένα σύμβολο της αδυναμίας της ισχύος (κάτι που ο Ναπολέων περιέγραψε κάποτε με τους εξής μελαγχολικούς όρους: «Μακροπρόθεσμα, Fontanes, το πνεύμα είναι πάντοτε πιο δυνατό από το ξίφος»). Μακροπρόθεσμα, ναι… αλλά, φυσικά, αποτελεί καλόν κώδικα επικοινωνίας και συμπεριφοράς να πιστεύει κανείς ότι το ελεύθερο πνεύμα είναι πάντοτε ορθό και θα θριαμβεύει πάντοτε στο τέλος –διότι, όταν το πνεύμα πάψει να είναι ορθό, τότε θα είναι λάθος όλη η ανθρωπότητα και η ανθρώπινη Ιστορία θα έχει στερηθεί του πλήρους της νοήματος.
ALBERT CAMUS
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου