«Η ΑΙΩΝΙΑ ΕΝΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΙΣΠΑΝΙΑΣ» - Άρθρο του Αλμπέρ Καμύ

«Η ΑΙΩΝΙΑ ΕΝΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΙΣΠΑΝΙΑΣ»

Άρθρο του Αλμπέρ Καμύ

“COMBAT”, 21 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 1944

Μετάφραση: Χρήστου Π. Παπαχριστόπουλου

Copyright: Christos P. Papachristopoulos

Σημείωμα του μεταφραστή: το κείμενο αυτό πρέπει να αναγνωστεί οπωσδήποτε μαζί με ολόκληρη την ενότητα των μεταφράσεων Καμύ-Όργουελ με θέμα το Σύνταγμα της Ισπανικής Ρεπούμπλικας. Οι αναφορές στον αρχιεπίσκοπο της Νέας Υόρκης συνδέονται με την ίδρυση του Συμβουλίου Αντίστασης του Ο.Η.Ε. (βλ. «Η ΙΣΠΑΝΙΚΗ ΦΥΛΑΚΗ», «Η ΦΩΝΗ ΤΗΣ ΜΑΔΡΙΤΗΣ», «ΕΞΕΓΕΡΣΗ ΥΠΟ ΤΟ ΚΡΑΤΟΣ ΤΗΣ ΠΟΛΙΟΡΚΙΑΣ», «ΕΞΕΓΕΡΣΗ ΣΤΙΣ ΑΣΤΟΥΡΙΕΣ», «ΜΙΑ ΕΠΕΤΕΙΟΣ:19/7/1936» και «Η ΥΓΡΗ ΝΕΑ ΥΟΡΚΗ» ενώ πρέπει να σημειωθεί η σύνδεση των Χριστού-Φράνκο στα κείμενα περί Ισπανίας) και, εκ παραλλήλου, οι αναφορές στην συνεδρίαση της Toulouse συνδέεται με τους ιερείς Saliège και Suhard και με την διαμάχη Albert Camus-Francois Mauriac ως προς τις δηλώσεις του Πάπα Πίου ΧΙΙ. Βλ. την διπλωματική μελέτη «ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ ΜΕΤΑΦΥΣΙΚΗ ΚΑΙ ΝΕΟΠΛΑΤΩΝΙΣΜΟΣ» και τα αποσπάσματα από το δοκίμιο «ΟΥΤΕ ΔΗΜΙΟΙ ΟΥΤΕ ΘΥΜΑΤΑ» για το πείραμα Camus-Barbu.

Είναι η ώρα, για μιαν ακόμη φορά, για την ενημέρωση ως προς την κατάσταση στην Ισπανία.

Ο Φράνκο εξακολουθεί να βρίσκεται στην εξουσία. Ελπίζει ότι θα παραμείνει στην θέση του και, εφόσον δεν περιμένει να τον βοηθήσουν οι παραδοσιακοί του φίλοι, προσπαθεί να το κάνει με την βοήθεια όλων των δημοκρατιών του κόσμου. Έχει προχωρήσει σε ορισμένα βήματα προς τον σκοπόν αυτόν.

Έχει μιλήσει (χαρακτηρίζοντας την Ισπανία της Φάλαγγας ως μιαν «οργανική δημοκρατία») ενώ έχει κυκλοφορήσει και την ιδέα περί ενός «Καθολικού μπλοκ» με την Ισπανία ως μία εκ των μελών του.

Με τις προτάσεις αυτές πιστεύει ότι έχει κάνει αρκετές παραχωρήσεις ώστε να διεκδικήσει μιαν θέση στην Διάσκεψη Ειρήνης. Στηρίζεται στο επιχείρημα ότι τα έθνη που μπόρεσαν να μείνουν υπό καθεστώς ειρήνης είναι πιο κατάλληλα για να ασχοληθούν με την επίλυση των προβλημάτων της ειρήνης.

Στο μεταξύ, οι διαπραγματεύσεις βρίσκονται καθ’ οδόν για την δημιουργία μιας μεταβατικής κυβέρνησης στην Ισπανία.

Ο ίδιος ο Φράνκο έχει κάνει προτάσεις προς το κόμμα που στηρίζει την μοναρχία αλλά ως και την σημερινή ημερομηνία αυτές δεν έχουν βρει απόκριση.

Στο Παρίσι, κάποιος κ. Maura λέει ότι έχει αποσταλεί από τους Ρεπουμπλικανούς της Ισπανίας ώστε να ξεκινήσει διάλογο με τον El Caudillo. Όμως, η Εθνική Ένωση-Unión Nacional (που έχει τα γραφεία και το επιτελείο της στο Παρίσι) έχει μόλις διαψεύσει αυτήν την πληροφορία, αν και δεν αναφέρει ονομαστικά τον κ. Maura.

Η αντίσταση στον Φράνκο συμπεριλαμβάνει τους Ισπανούς Ρεπουμπλικανούς και τους Συμμάχους.

Οι Σύμμαχοι έχουν υϊοθετήσει μια διφορούμενη πολιτική. Αφενός, διατηρούν διπλωματικές σχέσεις με την Ισπανία. Ο αρχιεπίσκοπος της Νέας Υόρκης αιδεσιμώτατος Spilmann έχει χρησιμοποιήσει την πίστη του για να ενισχύσει οικονομικά τον Φράνκο ενώ οι Βρεττανοί συντηρητικοί περίμεναν να κάνει πρώτα ο δικτάτορας τις άνωθεν πρόσφατες προτάσεις του και μετά απέρριψαν το αξίωμά του περί ηθικού δικαιώματος να συμμετέχει στην Διάσκεψη Ειρήνης.

Αφετέροι, οι Σύμμαχοι την ίδια ώρα ενθαρρύνουν την στάση κατά των ρεπουμπλικανών. Αντιμετώπισαν με δυσπιστία την ανάλυση της έννοιας «δημοκρατία της φάλαγγας». Οι κυβερνήσεις των Συμμάχων ανέθεσαν στον Τύπο και στους σχολιαστές την αποστολή να δείξουν ότι η Ισπανία ποτέ δεν είχε ειρήνη επειδή η πολιτική της μη άρσης του εμπολέμου προσέδεσε αρκετές Γαλλικές μεραρχίες στα σύνορά της, επειδή πολέμησε κατά της Ρωσσίας και επειδή εκμεταλλεύθηκε την δύσκολη θέση στην οποία βρέθηκε η Μεγ. Βρεττανία για να τροποποιήσει το status της Ταγγέρης με την βία.

Τώρα, οι Ισπανοί Ρεπουμπλικανοί βρίσκονται καθ’ οδόν προς την ενότητα –αλλά δεν έχουν αφιχθεί ακόμα.

Η πιο ενεργητική οργάνωση είναι σίγουρα η Ισπανική Εθνική Ένωση-Unión Nacional Española, η οποία συνεδρίασε πρόσφατα στην Τουλούζ. Συνάντησε, όμως, την άρνηση του δικαιώματος να μιλήσει εξ ονόματος όλων των Ισπανών: αντέδρασαν μεγάλα τμήματα της ρεπουμπλικανικής κοινής γνώμης που συμπεριλάμβαναν τους οπαδούς του κοινοβουλευτισμού, κινήματα της δημοκρατικής αριστεράς και, ειδικά, ομοσπονδίες υπέρ της ένωσης (Εθνικής Συνομοσπονδίας Εργασίας C.N.T. και U.G.T.).

Το κύριο παράπονό τους είναι ότι η Εθνική Ένωση –η οποία υποστηρίζεται από τους Κομμουνιστές– συμπεριλάμβανε επιφανή μέλη του ancient regime όπως ο Gil Robles που συνδεόταν με την καταστολή της εξέγερσης στις Αστουρίες το 1934.

Οπωσδήποτε, είναι πιο πιθανόν να επιτευχθεί η ενότητα των Ρεπουμπλικανών γύρω από ανθρώπους όπως ο Indalecio Prieto y Tuero που τώρα βρίσκεται στο Μεξικό ή ο Negrín που είναι στην Αγγλία. Σε τίποτα, όμως, αυτό δεν εμποδίζει τους Ρεπουμπλικανούς να συνεργαστούν με όλην τους την καρδιά για να επιφέρουν την πτώση του καθεστώτος Φράνκο ή να εκμεταλλευθούν τις ασάφειες της πολιτικής των Συμμάχων.

Είναι εμφανές, κατά τα λοιπά, ότι τα Πυρηναία υπάρχουν ακόμα: αν και είμαστε δεσμευμένοι στην πίστη ότι κάποια μέρα δεν θα βρίσκονται πλέον στον δρόμο μας, αυτό δεν είναι εφικτό ώσπου να γίνει ξανά φίλη μας η Ισπανία. Πρέπει, όμως, κάτι να κάνουμε ώστε να κάνουμε να συμβεί αυτό.

Ορισμένοι αναγνώστες μας έχουν ρωτήσει γιατί είμαστε μεροληπτικοί ως προς την Ισπανική πολιτική.

Ο λόγος είναι ότι υπάρχουν μερικές καταστάσεις στις οποίες πρέπει κάποιος να είναι μεροληπτικός.

Αν η Γαλλία, στο σημείο αυτό, πρέπει εξ ανάγκης να εξαπολύσει πόλεμο κατά του φασισμού αμέσως τώρα, πρέπει είτε να το κάνει εναντίον όλων των μορφών φασισμού είτε να μην τον ξεκινήσει καν.

Κάνουμε ό,τι είναι δυνατόν για να εξασφαλίσουμε ότι η πληροφόρησή μας για τα νέα παραμένει αντικειμενική. Όταν, όμως, το ζήτημα εστιάζεται σε μιαν σύγκρουση στην οποία συμπίπτουν η τιμή και τα συμφέροντα των ελεύθερων λαών, δεν πρέπει να μείνουμε ουδέτεροι.

Δεν πρέπει να παρεμβαίνουμε στην Ισπανική πολιτική.

Αισθανόμαστε, είναι αλήθεια, ότι οι ρεπουμπλικανοί θα έπρεπε να περιμένουν να ωριμάσει ο χρόνος ώστε να σιγουρέψουν την επιτυχία της δράσης τους. Ξέρουμε, όμως, ότι η άσκηση Συμμαχικής διπλωματίας θα πίεζε τον Φράνκο και θα τον έριχνε ενώ θα κατάφερνε να αποφύγει την αιματοχυσία ενός από τους πιο γενναιόδωρους λαούς της Ευρώπης.

Θα ήταν δειλία να μην κάνουμε ό,τι πρέπει να γίνει ώστε να το πετύχουμε αυτό.

Και για τον λόγον αυτό, οι Σύμμαχοι πρέπει να δηλώσουν κατ’ επειγόντως –εδώ και τώρα– ποια είναι η στάση τους.

Η Γαλλία δεν θα χάσει τίποτα αν αυτή πρώτη πάρει δημοσίως θέση.

Οι μοναδικοί φίλοι που έχουμε στην Ισπανία είναι ρεπουμπλικανοί αλλά είναι στην πλειοψηφία. Είναι 640000 εξ αυτών που δεν θα ξεχάσουμε ποτέ. Πριν 6 έτη έλιωσαν χωρίς ελπίδα στις φυλακές του Φράνκο. Όπως κι εμείς, οι Ισπανοί Ρεπουμπλικανοί γνώρισαν την δυστυχία και την απόγνωση του αγώνα.

Όπως κι εμείς, σφυρηλάτησαν μιαν «κοινότητα» καρδιάς και πνεύματος που θα διαρκεί αιώνια.

Δεν θέλουμε φίλους για τους οποίους δεν μπορούμε να είμαστε υπερήφανοι. Η φιλία τους μας τιμά και μας υποχρεώνει εξ ίσου.

Η Ρεπουμπλικανική Γαλλία δεν μπορεί να έχει 2 πολιτικές –διότι έχει 1 μόνο φωνή.