«Η ΣΥΛΛΟΓΙΚΗ ΑΥΤΟΚΤΟΝΙΑ ΣΤΗΝ ΥΠΟΘΕΣΗ ΧΙΤΛΕΡ»
Άρθρο του Αλμπέρ Καμύ
“COMBAT”, 20 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 1944
Μετάφραση: Χρήστου Π. Παπαχριστόπουλου
Copyright: Christos P. Papachristopoulos
Σημείωμα του μεταφραστή: Ο ΧΙΤΛΕΡ ΑΥΤΟΚΤΟΝΗΣΕ ΣΤΙΣ 30 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 1945. Το κείμενο αυτό πρέπει να αναγνωστεί κυρίως σε σύνδεση με τις ομιλίες Καμύ στην Σουηδία, σε ζεύξη με την μετάφραση Όργουελ «ΟΙ ΝΕΕΣ ΙΔΕΕΣ ΤΟΥ ΜΑΡΞ ΚΑΙ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ» και σε σχέση με την «ΔΙΑΤΡΙΒΗ ΚΑΤΑ ΤΗΣ ΠΟΙΝΗΣ ΤΟΥ ΘΑΝΑΤΟΥ» όπου γίνεται αναφορά στο «ξίφος του δημίου» της πόλης Friburg που φέρει την επιγραφή «Κύριε Θεού, συ ο Ιησούς ει ο κριτής»-“Lord Jesus, thou Art the judge”. Κατόπιν, πρέπει να συνδυαστεί με ολόκληρη την σειρά των μεταφράσεων Όργουελ περί Γερμανίας («Κριτική στο MEIN KAMPF», «Προφητείες για τον Φασισμό», «Τι είναι ο Φασισμός», «Η άνοδος και οι εχθροί του Χιτλερικού Φασισμού») και με τις μεταφράσεις Καμύ «Η ποινή του Θανάτου και ο Χριστιανισμός», «Η Δευτέρα Παρουσία και η αντίσταση των εφημερίδων», «Λογοκρισία, προπαγάνδα και Αποκάλυψη», «Η κρίσις του ανθρώπου», «Ο Σταυρός του Μαρτυρίου», «Το ξίφος της Αποκάλυψης και η Ιστορία», «Το ξίφος ως σύμβολο του κυβερνήτη», «Το πείραμα Χίτλερ: Ξίφος, Ζυγός και Γόρδιος Δεσμός», «Η φόρμουλα πανάκειας των Θεών της Γερμανίας», «Ο χειρισμός της φόρμουλας της ελευθερίας», «Μνήμες μιας ειδυλλιακής, παραδομένης Γερμανίας: εικόνες για εικονογράφηση από τον Μποτιτσέλλι». Πρέπει να ληφθούν υπ’ όψιν οι θέσεις του συγγραφέα για τους Καζαντζάκη-Νίτσε-Ντε Γκωλ. Βλ. και το κείμενο με τίτλο «Η ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΗΣ ΓΙΑ ΕΝΑ ΝΕΟ ΠΙΣΤΕΥΩ» του Κλάους Μανν ο οποίος αυτοκτόνησε στις 21/5/1949 στις Κάννες της Γαλλίας καθώς και το άρθρο «Η ΦΩΝΗ ΤΗΣ ΜΑΔΡΙΤΗΣ» σε σχέση με την ραδιοφωνική ομιλία Καμύ: «Η ΣΚΕΨΗ ΤΟΥ ΜΕΣΗΜΕΡΙΟΥ: Απόψε η αυλαία ανοίγει για τον Ρενέ Σαρ» και το άρθρο «Η ΣΑΡΚΑ» που συνδέεται με την σύλληψη του René Leynaud από την Γκεστάπο και συνδέεται με τους René Char, René Capitant και Ελευθέριο Βενιζέλο (Επανάσταση 1905, Θέρισος).
Μιλούσαμε τις προάλλες για τον Γερμανικό λαό και την σιωπή του.
Ακόμα, όμως, κι αν οι Γερμανοί δεν μιλούν, ωστόσο έχουν την βούληση να ακούσουν. Θέλουν να ακούσουν, στην πραγματικότητα, αυτόν τον άνθρωπο στον οποίο οφείλουν το γεγονός ότι έχουν αυτοεξαιρεθεί από το να αισθάνονται ότι πρέπει να μιλήσουν οι ίδιοι.
Στην Γερμανία και –υπεράνω όλων– στην χώρα του Ρήνου ο κόσμος αναμένει έναν λόγο του Χίτλερ. Αναμένουν –εις μάτην, όμως.
Εξ ου και οι εφημερίδες γράφουν λόγους για χάρη του.
Π.χ. η εφημερίδα της Κολωνίας Kölnische Zeitung εξηγεί στο κύριο άρθρο της ότι ο Χίτλερ δεν θα πει τίποτα επειδή δεν είναι η σωστή ώρα: «Η σιωπή του Führer μιλά σήμερα προς το Γερμανικό έθνος και η σιωπή αυτή είναι πιο εύγλωττη από κάθε λέξη».
Είναι αλήθεια ότι αυτή η σιωπή είναι εύγλωττη.
Συμπίπτει με την σιωπή όλης της Γερμανίας –και είναι η σιωπή ενός ανθρώπου που είχε, επιπλέον, παραιτηθεί από την διαδικασία της σκέψεως.
Φυσικά, ο Χίτλερ δεν ήταν στοχαστής. Ήταν, ωστόσο, ένας άνθρωπος για τον οποίον οι λέξεις έπαιρναν την θέση των ιδεών.
Οι συλλογισμοί του ανέβαιναν από τα πνευμόνια του και εκπέμπονταν προς εκατοντάδες χιλιάδες Γερμανών. Για αυτόν, το να παραμένει σιωπηλός ισοδυναμεί με το να μην υπάρχει πια.
Δεν έχει πληρωθεί με επαρκή προσοχή το γεγονός ότι ο Χίτλερ ποτέ δεν μίλησε τόσο πολύ όσο το διάστημα μεταξύ 1938 και 1942. Αυτά υπήρξαν τα χρόνια του της νίκης.
Ύστερα από το 1942 ακουγόταν ολοένα και λιγότερο ώσπου σε αυτό το καλοκαίρι του 1944 ξεκίνησε η μεγάλη σιωπή. Και ο Γερμανικός λαός –ο οποίος είχε θυσιάσει τα πάντα για την άγρια, τραχεία φωνή ενός ανθρώπου– έπαψε να υπάρχει μόλις έπαψε να μιλά ο ηγέτης του.
Από αυτήν την ιστορία μπορεί κανείς να αντλήσει ένα μάθημα που θα έπρεπε να αποθαρρύνει για πάντα τους δικτάτορες ανά τον κόσμο.
Οι λαοί μπορούν να μιλούν μόνο όταν νομίζουν ότι έχουν δίκιο.
Η Γερμανία, με τον Χίτλερ, συναίνεσε να έχει είτε δίκιο είτε άδικο.
Και, για τον Χίτλερ, δίκιο είχε η δύναμη.
Η Γερμανία, άρα, συναίνεσε να έχει δίκιο ανάλογα με την δύναμη του Χίτλερ.
Η βαθύτατη πεποίθηση του Γερμανικού λαού ήταν ότι ο Χίτλερ θα είχε πάντοτε μεγαλύτερη δύναμη από την μοίρα, το πεπρωμένο, το «γραφτό».
Κανείς ποτέ, όμως, δεν μπορεί να καθυποτάξει την μοίρα μέσω της δύναμης εκτός μόνο μέσα στην σιωπή της καρδιάς του ή δια μέσου της δύναμης της αγάπης.
Ο τύπος της δύναμης όπου στηριζόταν ο Χίτλερ έκανε την μοίρα να γελάει.
Σήμερα, η εκπληκτική έλλειψη πρόνοιας και προβλεπτικότητας εκ μέρους των Γερμανών ως προς την σύνδεση της μοίρας και των ρητών τους με τις ιδέες και τις ομιλίες ενός μόνον ανθρώπου θερίζει την αμοιβή της.
Ένας λαός που είχε τόσο μεγάλη περιφρόνηση προς την ατομικότητα, σφετερίστηκε την πιο ταπεινή μορφή ατομικότητας: την εξύψωση ενός ανθρώπου υπεράνω όλων σε περιφρόνηση κάθε ύπαρξης συνείδησης.
Οπότε, αν ο άνθρωπος αυτός δεν έχει δίκιο και μείνει σιωπηλός, τότε αυτό αρκεί ως σημάδι εξιλέωσης.
Η εξιλέωση θα είναι τρομερή για αυτό το δυστυχές έθνος.
Δεν μπορούν, όμως, να του δοθούν ελαφρυντικά. Κρυμμένο πίσω από τον σιωπηλόν ηγέτη του, πρόκειται να πλεύσει προς μιαν αιματοβαμμένη και απέλπιδα περιπέτεια της οποίας το τέλος δεν μπορεί να προφητευθεί.
Διότι ο Χίτλερ δεν έπεσε στην σιωπή επειδή είχε άδικο∙ έπεσε επειδή ηττήθηκε.
Συνεχίζοντας να ταυτίζει το δικό του πρόσωπο με το έθνος αυτό το οποίο έπνιξε στην βροχή της ντροπής και του αίματος, θα κρατήσει την σιωπή του ώσπου να φτάσει στο φυσικό συμπέρασμα –ο θάνατος.
Αυτός ο άνθρωπος και αυτό το έθνος πρόκειται να χάσουν την ζωή τους μέσα σε τρομακτική σιωπή.
Όσοι δεν μπορούν πια να μιλούν, μπορούν όμως να προχωρούν σε μιμήσεις και να ποζάρουν απέναντι στον καθρέφτη.
Ο Χίτλερ θα δει σε αυτόν τον καθρέφτη ότι η πόζα της Γερμανίας είναι βλακώδης και θεατρική.
Οι επόμενες μέρες δεν θα είναι ημέρες ευτυχίας.
Η Ιστορία θα αντιμετωπίσει αυτήν την εποχή ως μιαν εποχή στην οποία ένα έθνος και ο ηγέτης του συναίνεσαν στην συλλογικήν αυτοκτονία.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου