Μετάφραση: Χρήστος Π. Παπαχριστόπουλος
Copyright© Christos P. Papachristopoulos
Σημείωμα του μεταφραστή: το άρθρο αυτό πρέπει να αναγνωστεί σε συνδυασμό
με την Λειτουργία στην πόλη Κάδιξ
του θεατρικού έργου «Εξέγερση υπό το κράτος της πολιορκίας»,
την ομιλία του συγγραφέα με τίτλο «Η σκέψη του μεσημεριού»,
το δοκίμιο «Η εξορία της Ελένης»,
και, τέλος, τις παραπομπές περί «κατάθεσης», περί «μύησης στις πηγές της νεότητας»
και περί των ληκύθων του Παρθενώνος και των πόλεων του Μεγ. Αλεξάνδρου
όπως περιέχονται στο έργο «Χριστιανική Μεταφυσική και Νεοπλατωνισμός»
«ΜΙΑ ΕΠΕΤΕΙΟΣ: 19 ΙΟΥΛΙΟΥ»
Αλμπέρ Καμύ
Μήνυμα προς του νέους Ισπανούς συγγραφείς
Στις 19 Ιουλίου 1936 ξεκίνησε από την Ισπανία ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος
Ο πόλεμος αυτός είχε παντού θετική έκβαση, πράγματι, εκτός από την Ισπανία.
Το πρόσχημα για να μην ολοκληρωθεί ομαλά και με ασφάλεια υπήρξε η ηθική υποχρέωση, το επιβεβλημένο καθήκον της Ισπανίας να προετοιμαστεί για τον Γ’ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Αυτή η πρόφαση συνοψίζει την τραγωδία της Ρεπουμπλικανικής, προεδρικής Δημοκρατίας της Ισπανίας η οποία είδε να της επιβάλουν τον εμφύλιο πόλεμο αλλά και τον εισαγόμενο από το εξωτερικό πόλεμο εναντίον της από εξεγερμένους στρατιωτικούς ηγέτες στασιαστών. Και σήμερα εξακολουθεί να βλέπει τους επικεφαλής της αρχηγέτες να εδραιώνονται και να επιβάλονται με την βία στο εσωτερικό της στο όνομα του πολέμου από το εξωτερικό.
Επί μια 20ετία, ένας σκοπός από τους πιο ορθολογικούς και δίκαιους σε σύγκριση με την διαφύλαξη της ανθρώπινης ζωής διαστρεβλώθηκε, παραποιήθηκε, αλλοιώθηκε και, ορισμένες φορές, προδόθηκε από τα πλέον πανίσχυρα συμφέροντα του κόσμου, τα αφιερωμένα στην λατρεία και στην διεκδίκηση της εξουσίας και της ισχύος.
Ωστόσο, ο αντικειμενικός σκοπός, το αίτιο για χάρη του οποίου υπάρχει το Ρεπουμπλικανικό, προεδρικό και Δημοκρατικό πολίτευμα υπέρ του λαού είναι –και πάντα ως τέτοιο θα αναγνωρίζεται– ο σκοπός της ειρήνης, η επιδίωξή της. Αυτή είναι, δίχως αμφιβολία, η αιτιολογία.
Δυστυχώς, ο κόσμος δεν έπαψε να βρίσκεται σε εμπόλεμη κατάσταση από τις 19 Ιουλίου 1936 και η Ισπανική Δημοκρατία, κατά συνέπειαν, δεν σταμάτησε να προδίδεται και να γίνεται με κυνισμό αντικείμενο εκμετάλλευσης.
Αυτό, όμως, ίσως είναι μάταιο να κάνουμε να το συνειδητοποιήσουν και να το αντιληφθούν οι κυβερνήσεις, όπως το κάναμε άλλες φορές όντας πιστοί στο πνεύμα της ελευθερίας και της δικαιοσύνης.
Μια κυβέρνηση, εξ ορισμού, δεν έχει επίγνωση.
Ασκεί, μερικές φορές πολιτική –κι αυτό είν’ όλο.
Ίσως ο ασφαλέστερος τρόπος, τελικά, για να κάνω μιαν έκκληση υπέρ της Ισπανικής Δημοκρατίας να μην είναι να πω ότι εξοργίζομαι και αγανακτώ όταν οι δημοκρατίες σκοτώνουν για δεύτερη φορά εκείνους που πολέμησαν και πέθαναν ήδη στο παρελθόν για χάρη της ελευθερίας μας, υπέρ της ελευθερίας όλων.
Αυτή η κραυγή που αποτελεί την γλώσσα της αλήθειας
είναι μια φωνή βοώντος εν τη ερήμω.
Ο ορθόδοξος τρόπος θα ήταν ίσως να πω ότι, εάν η διατήρηση του Φράνκο στην εξουσία δεν εξηγείται παρά μόνον από την αναγκαιότητα να εγγυηθούμε κατηγορηματικά την άμυνα της Δύσεως, τότε δεν δικαιολογείται καθόλου και από τίποτε απολύτως.
Εφόσον οι Δυτικές κυβερνήσεις αποφάσισαν να μην υπολογίσουν και να μην λάβουν υπόψιν τους τίποτε άλλο εκτός από τις «αντικειμενικές, ρεαλιστικές πραγματικότητες» της ρεάλ-πολιτίκ, μπορούμε να τις ενημερώσουμε
ότι οι ακλόνητες πεποιθήσεις και τα φρονήματα ενός τμήματος της Ευρώπης επίσης συναποτελούν, συγκροτούν την πραγματικότητα και ότι δεν θα καταστεί δυνατόν να αρνηθούν αυτά τα «πιστεύω»
για χάρη των στόχων που σκόπιμα επιδιώκουν.
Οι κυβερνήσεις του 20ου αιώνα έχουν έμφυτη μιαν ατυχή ροπή να νομίζουν ότι η γνώμη και οι συνειδήσεις είναι δυνατόν να διακυβερνηθούν και να διευθυνθούν όπως οι δυνάμεις του φυσικού κόσμου.
Και είναι δεδομένο, σίγουρα, ότι κατόρθωσαν να αποδώσουν στις προσωπικές αντιλήψεις και στις συνειδήσεις μια συγκλονιστικά τρομακτική ελαστικότητα, χρησιμοποιώντας τις τεχνικές της προπαγάνδας και του τρόμου.
Εν τούτοις, υπάρχει σε όλα τα πράγματα ένα όριο –και στην ευλυγισία των απόψεων το όριο είναι το άτομο.
Υπήρξε, βέβαια, στο παρελθόν η δυνατότητα να μυηθεί ο επαναστατημένος άνθρωπος στα απόκρυφα και απόρρητα μυστικά της συνείδησης
έως του σημείου να υψωθεί σε τέτοιον βαθμό που να φθάσει να οργανώσει και να πραγματοποιήσει πραξικοπηματικά το άθλιο εγχείρημα της τυραννίας.
Η ίδια η άσκηση αυτής της τυραννίας, ωστόσο, αποκαλύπτει αυτήν την μυσταγωγική διαδικασία αποκρυφισμού/mystification.
Και για τον λόγο αυτό η επαναστατημένη συνείδηση εξεγείρεται εκ νέου
και επιστρέφει στην αρχέγονη πηγή
από την οποία έλκει την καταγωγή.
Από μιαν άλλη οπτική πλευρά, υπάρχει πλέον η δυνατότητα
να αναχθεί σε επίπεδο μυσταγωγίας
και το ιδανικό της ελευθερίας
καθώς οι πολιτείες και τα άτομα διδάχθηκαν τα μυστικά της πάλης και του αγώνα ενώ οι κυβερνήσεις τους παραδίδονταν.
Μπορούμε τώρα να καρτερούμε αυτές τις πόλεις ή πολιτείες
και να τις παροτρύνουμε να παραδεχθούν ολοένα και περισσότερες σοβαρές δεσμεύσεις.
Φθάσαμε, όμως, σε ένα όριο όπου καθίσταται αναγκαίο, επιτέλους, να ανακοινώσουμε δημοσίως και με ευκρίνεια ότι δεν θα επιτρέψουμε άλλο την εκμετάλλευση των ελευθέρων συνειδήσεων: αντιθέτως, θα καταστεί απαραίτητο να δώσουμε μάχη για να προασπίσουμε την ελευθερία της συνείδησης.
Το όριο, για εμάς τους Ευρωπαίους που έχουμε αποκτήσει επίγνωση της μοίρας, του πεπρωμένου και των αληθειών μας, είναι η Ισπανία και οι ελευθερίες της.
Όπως είναι σήμερα τα πράγματα, είναι –υπό τις συνθήκες αυτές– ένα όριο που δεν πρόκειται να το υπερβούμε.
Κατά την διάρκεια των τελευταίων 10 ετών, τραφήκαμε με τον άρτο της ήττας και της ντροπής. Την ημέρα της απελευθέρωσης, στον κολοφώνα της ύψιστης ελπίδας, διδαχθήκαμε επιπρόσθετα ότι και η νίκη προδόθηκε εξάλλου –και ότι έπρεπε να παραιτηθούμε από ορισμένες ψευδαισθήσεις μας.
Από ορισμένες;
Δίχως αμφιβολία, ναι (ύστερα, στο κάτω-κάτω και σε τελική ανάλυση, δεν είμαστε παιδιά).
Μα, εν τούτοις, όχι από όλες, όχι από την πλέον ουσιώδη πίστη μας που συνιστά το βαθύτερο πιστεύω μας.
Στο όριο αυτό στο οποίο έχουμε καταλήξει, η Ισπανία είναι αυτή η οποία, σε κάθε περίπτωση, μας βοηθά να βλέπουμε με καθαρή ματιά. Καμιά μάχη δεν θα είναι δίκαια εάν στραφεί, ντε φάκτο, κατά της Ισπανικής πολιτείας.
Και αν κανείς της επιτεθεί, θα της επιτεθεί δίχως εμάς.
Ούτε η Ευρώπη, ούτε η κουλτούρα δεν θα είναι πια ελεύθερες εάν η Ισπανική πολιτεία υποδουλωθεί. Και αν ακόμα υποδουλωθεί, αυτή η δουλεία θα μας βρει αντίθετους.
Ο ευφυής ρεαλισμός των πολιτικών της Δύσης θα καταφέρει τελικά να κερδίσει 5 Ισπανικά αεροδρόμια και 3000 κρατικούς αξιωματούχους για να τους προσφέρει θυσία στον σκοπό που έχει θέσει καθώς και να κατακτήσει εκατοντάδες χιλιάδες Ευρωπαίους.
Αργότερα, αυτές οι πολιτικές ιδιοφυΐες θα δέχονται συγχαρητήρια τηλεγραφήματα εν μέσω των ερειπίων… εκτός και αν οι ρεαλιστές καταλάβουν πράγματι την γλώσσα του ρεαλισμού και κατανοήσουν , εν ολίγοις, ότι ο καλύτερος σύμμαχος της Σοβιετικής Ρωσσίας δεν είναι σήμερα ο Ισπανικός Κομμουνισμός αλλά ο ίδιος ο στρατηγός Φράνκο και όσοι τον υποστηρίζουν και τον χρηματοδοτούν στην Δύση.
Πιθανόν να είναι άχρηστα αυτά τα λόγια αλλά υπάρχει ακόμα πεδίο για την ελπίδα.
Καμιά ήττα δεν θα είναι οριστική όσο η Ισπανική πολιτεία θα διατηρεί ακμαίο το μαχητικό της σθένος.
Ίσως είναι παράδοξο αλλά είναι η υποταγμένη πολιτεία που λιμοκτονεί από την πείνα, πολιορκημένη, αυτή που αποτελεί τον φρουρό της ελπίδας μας.
Ας φροντίσουμε να σκεφτούμε καλά ότι στην δημοκρατία ο Σκοπός μεταλλάσσεται και είναι φορέας μικροβίων.
Ας προσέξουμε να σκεφτούμε καλά ότι η Ευρώπη υποφέρει από τις ωδίνες του τοκετού –και αγωνίζεται.
Από την Ανατολή έως την Δύση η Ευρώπη δίνει μάχη κατά των ιδεολογιών.
Ίσως η Ευρώπη (με την οποία η Ισπανία μοιράζεται πολλά κοινά) να έχει βυθιστεί σε τόσο άθλια κατάσταση επειδή απομακρύνθηκε από όλα όσα αντιπροσώπευε
ώσπου εμφανίστηκε –πηγή γενναιόδωρη της ζωής–
η επαναστατημένη σκέψη, μια σκέψη στην οποία
η δικαιοσύνη και η ελευθερία βρίσκονται σε μιαν ένωση σεξουαλική,
εξίσου απομακρυσμένες από τις αστικές φιλοσοφίες και τον καισαρικό σοσιαλισμό.
Οι πολιτείες στην Ισπανία, στην Ιταλία και στην Γαλλία
κρατάνε κρυφά τα μυστικά που άντλησαν χάρη στην μύησή του
σε αυτό το είδος σκέψεως. Και θα εξακολουθήσουν να τα κρατούν, προκειμένου να τους φανούν χρήσιμα όταν φθάσει η στιγμή να ξαναεμφανιστεί.
Τότε, η 19η Ιουλίου 1936 θα ανήκει και πάλι στις ημερομηνίες της δεύτερης επανάστασης του αιώνα∙ ημερομηνία που έχει την αρχή, την ρίζα της στην Παρισινή Κομμούνα που βρίσκεται πάντοτε πίσω από την εμφάνιση της ήττας αλλά δεν έχει ακόμα πάψει να συνταράσσει τον κόσμο… και όταν πάψει, θα πάει τον κόσμο πολύ πιο πέρα απ’ όπου μπόρεσε να τον φέρει η Ρωσσική Επανάσταση το 1917.
Καθώς διατηρήθηκε στην ζωή από την Ισπανία –και από το πνεύμα της ελευθερίας, γενικότερα– η Παρισινή Κομμούνα θα αποδώσει πίσω μια μέρα σε μας μιαν Ισπανία και μιαν Ευρώπη.
Και, μαζί μ’ αυτές, θα μας αναθέσει και ένα νέο έργο, ώστε να δώσουμε μάχες στον ξάστερο ουρανό.
Αυτό, τουλάχιστον, συνιστά την ελπίδα μας και τον λόγο της πάλης μας.
Δεν πρέπει να ξεχνούμε, ασφαλώς, πως αν 20 χρόνια δεν σημαίνουν πολλά όταν κανείς παρατηρεί την Ιστορία, τα 20 χρόνια που ζήσαμε και πέρασαν ήταν σκληρά, με ένα τρομερό βάρος για αρκετούς Ισπανούς στην σιωπή της εξορίας.
Υπάρχει κάτι για το οποίο δεν μπορώ να αναφερθώ εκτενώς, έχοντας ήδη πει τόσο πολλά: πρόκειται για την ενθουσιώδη επιθυμία μου να τους δω να επανακτούν αυτή την γη που είναι τόσο μοναδική και ξεχωριστή όταν απλά μετρηθεί.
Αισθάνομαι την πίκρα που θα νιώθουν εάν μιλώ αποκλειστικά για αναμετρήσεις και για νέες μάχες… αντί να τους μιλώ για την αληθινή ευτυχία, την οποία δικαιούνται.
Ό,τι μπορούμε να κάνουμε, όμως, για να δικαιολογήσουμε τόσην οδύνη και τόσο πολλούς θανάτους είναι να διατηρήσουμε μέσα μας την ελπίδα, να προσπαθήσουμε να μην αποβούν εις μάτην αυτές οι ελπίδες καθώς και ότι αυτοί που πέθαναν δεν πέθαναν μόνοι.
Αυτά τα 20 ήσυχα χρόνια χρησίμευσαν στο έργο πολλών ανθρώπων∙ και άλλους, στο μεταξύ, τους σφυρηλάτησαν, αυτούς για τους οποίους η μοίρα και το πεπρωμένο έπρεπε πρώτα να αποκτήσει σκοπό και αιτία.
Όσο διαρκεί αυτό είναι που εμφανίζονται οι πολιτείες και οι πολιτισμοί.
Σε έσχατη ανάλυση, χάρη σε σας τους Ισπανούς, χάρη στην Ισπανία εν μέρει οφείλεται ότι μάθαμε να επιμένουμε και να δεχόμαστε το δικαίωμα στην ελευθερία δίχως να υπολογίζουμε τον θάνατο.
Για την Ευρώπη και για μας, τους Γάλλους, ακόμα και χωρίς αυτό να είναι γνωστό, εσείς ήσασταν και είστε οι διδάσκαλοι της ελευθερίας.
Το δικαίωμα στην ελευθερία δεν εξαντλείται αλλά απαιτεί από εμάς να το μοιραστούμε υπεύθυνα μαζί σας, ακόμα και με κίνδυνο της ζωής μας.
Αυτή είναι η δική σας αιτία και δικαιολογία δράσης.
Ανακάλυψα στην ιστορία, εφόσον έχω την ηλικία ανδρός, πολλούς νικητές με απεχθές και μισητό πρόσωπο… επειδή διάβασα σε αυτούς την περιφρόνηση και την μοναξιά. Και δεν σημαίνει πως δεν άξιζαν τίποτα όταν δεν επικρατούσαν: απλά για να υπάρξουν, ήταν αναγκαίο για αυτούς να σκοτώσουν και να υποδουλώσουν.
Υπάρχει, όμως, και μια άλλη φυλή ανθρώπων που μας βοηθά να αναπνέουμε, που δεν ανακαλύπτει την ατομική ύπαρξη και την ελευθερία πουθενά αλλού
παρά μόνο στην ευτυχία και στην ελευθερία του συνόλου
και που μπορεί, άρα, εώς την τελική ήττα να βρει αιτίες για να ζήσει
και λόγους για να αγαπήσει.
Αυτοί οι άνθρωποι ποτέ δεν θα μείνουν μόνοι.
Copyright© Christos P. Papachristopoulos
Σημείωμα του μεταφραστή: το άρθρο αυτό πρέπει να αναγνωστεί σε συνδυασμό
με την Λειτουργία στην πόλη Κάδιξ
του θεατρικού έργου «Εξέγερση υπό το κράτος της πολιορκίας»,
την ομιλία του συγγραφέα με τίτλο «Η σκέψη του μεσημεριού»,
το δοκίμιο «Η εξορία της Ελένης»,
και, τέλος, τις παραπομπές περί «κατάθεσης», περί «μύησης στις πηγές της νεότητας»
και περί των ληκύθων του Παρθενώνος και των πόλεων του Μεγ. Αλεξάνδρου
όπως περιέχονται στο έργο «Χριστιανική Μεταφυσική και Νεοπλατωνισμός»
«ΜΙΑ ΕΠΕΤΕΙΟΣ: 19 ΙΟΥΛΙΟΥ»
Αλμπέρ Καμύ
Μήνυμα προς του νέους Ισπανούς συγγραφείς
Στις 19 Ιουλίου 1936 ξεκίνησε από την Ισπανία ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος
Ο πόλεμος αυτός είχε παντού θετική έκβαση, πράγματι, εκτός από την Ισπανία.
Το πρόσχημα για να μην ολοκληρωθεί ομαλά και με ασφάλεια υπήρξε η ηθική υποχρέωση, το επιβεβλημένο καθήκον της Ισπανίας να προετοιμαστεί για τον Γ’ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Αυτή η πρόφαση συνοψίζει την τραγωδία της Ρεπουμπλικανικής, προεδρικής Δημοκρατίας της Ισπανίας η οποία είδε να της επιβάλουν τον εμφύλιο πόλεμο αλλά και τον εισαγόμενο από το εξωτερικό πόλεμο εναντίον της από εξεγερμένους στρατιωτικούς ηγέτες στασιαστών. Και σήμερα εξακολουθεί να βλέπει τους επικεφαλής της αρχηγέτες να εδραιώνονται και να επιβάλονται με την βία στο εσωτερικό της στο όνομα του πολέμου από το εξωτερικό.
Επί μια 20ετία, ένας σκοπός από τους πιο ορθολογικούς και δίκαιους σε σύγκριση με την διαφύλαξη της ανθρώπινης ζωής διαστρεβλώθηκε, παραποιήθηκε, αλλοιώθηκε και, ορισμένες φορές, προδόθηκε από τα πλέον πανίσχυρα συμφέροντα του κόσμου, τα αφιερωμένα στην λατρεία και στην διεκδίκηση της εξουσίας και της ισχύος.
Ωστόσο, ο αντικειμενικός σκοπός, το αίτιο για χάρη του οποίου υπάρχει το Ρεπουμπλικανικό, προεδρικό και Δημοκρατικό πολίτευμα υπέρ του λαού είναι –και πάντα ως τέτοιο θα αναγνωρίζεται– ο σκοπός της ειρήνης, η επιδίωξή της. Αυτή είναι, δίχως αμφιβολία, η αιτιολογία.
Δυστυχώς, ο κόσμος δεν έπαψε να βρίσκεται σε εμπόλεμη κατάσταση από τις 19 Ιουλίου 1936 και η Ισπανική Δημοκρατία, κατά συνέπειαν, δεν σταμάτησε να προδίδεται και να γίνεται με κυνισμό αντικείμενο εκμετάλλευσης.
Αυτό, όμως, ίσως είναι μάταιο να κάνουμε να το συνειδητοποιήσουν και να το αντιληφθούν οι κυβερνήσεις, όπως το κάναμε άλλες φορές όντας πιστοί στο πνεύμα της ελευθερίας και της δικαιοσύνης.
Μια κυβέρνηση, εξ ορισμού, δεν έχει επίγνωση.
Ασκεί, μερικές φορές πολιτική –κι αυτό είν’ όλο.
Ίσως ο ασφαλέστερος τρόπος, τελικά, για να κάνω μιαν έκκληση υπέρ της Ισπανικής Δημοκρατίας να μην είναι να πω ότι εξοργίζομαι και αγανακτώ όταν οι δημοκρατίες σκοτώνουν για δεύτερη φορά εκείνους που πολέμησαν και πέθαναν ήδη στο παρελθόν για χάρη της ελευθερίας μας, υπέρ της ελευθερίας όλων.
Αυτή η κραυγή που αποτελεί την γλώσσα της αλήθειας
είναι μια φωνή βοώντος εν τη ερήμω.
Ο ορθόδοξος τρόπος θα ήταν ίσως να πω ότι, εάν η διατήρηση του Φράνκο στην εξουσία δεν εξηγείται παρά μόνον από την αναγκαιότητα να εγγυηθούμε κατηγορηματικά την άμυνα της Δύσεως, τότε δεν δικαιολογείται καθόλου και από τίποτε απολύτως.
Εφόσον οι Δυτικές κυβερνήσεις αποφάσισαν να μην υπολογίσουν και να μην λάβουν υπόψιν τους τίποτε άλλο εκτός από τις «αντικειμενικές, ρεαλιστικές πραγματικότητες» της ρεάλ-πολιτίκ, μπορούμε να τις ενημερώσουμε
ότι οι ακλόνητες πεποιθήσεις και τα φρονήματα ενός τμήματος της Ευρώπης επίσης συναποτελούν, συγκροτούν την πραγματικότητα και ότι δεν θα καταστεί δυνατόν να αρνηθούν αυτά τα «πιστεύω»
για χάρη των στόχων που σκόπιμα επιδιώκουν.
Οι κυβερνήσεις του 20ου αιώνα έχουν έμφυτη μιαν ατυχή ροπή να νομίζουν ότι η γνώμη και οι συνειδήσεις είναι δυνατόν να διακυβερνηθούν και να διευθυνθούν όπως οι δυνάμεις του φυσικού κόσμου.
Και είναι δεδομένο, σίγουρα, ότι κατόρθωσαν να αποδώσουν στις προσωπικές αντιλήψεις και στις συνειδήσεις μια συγκλονιστικά τρομακτική ελαστικότητα, χρησιμοποιώντας τις τεχνικές της προπαγάνδας και του τρόμου.
Εν τούτοις, υπάρχει σε όλα τα πράγματα ένα όριο –και στην ευλυγισία των απόψεων το όριο είναι το άτομο.
Υπήρξε, βέβαια, στο παρελθόν η δυνατότητα να μυηθεί ο επαναστατημένος άνθρωπος στα απόκρυφα και απόρρητα μυστικά της συνείδησης
έως του σημείου να υψωθεί σε τέτοιον βαθμό που να φθάσει να οργανώσει και να πραγματοποιήσει πραξικοπηματικά το άθλιο εγχείρημα της τυραννίας.
Η ίδια η άσκηση αυτής της τυραννίας, ωστόσο, αποκαλύπτει αυτήν την μυσταγωγική διαδικασία αποκρυφισμού/mystification.
Και για τον λόγο αυτό η επαναστατημένη συνείδηση εξεγείρεται εκ νέου
και επιστρέφει στην αρχέγονη πηγή
από την οποία έλκει την καταγωγή.
Από μιαν άλλη οπτική πλευρά, υπάρχει πλέον η δυνατότητα
να αναχθεί σε επίπεδο μυσταγωγίας
και το ιδανικό της ελευθερίας
καθώς οι πολιτείες και τα άτομα διδάχθηκαν τα μυστικά της πάλης και του αγώνα ενώ οι κυβερνήσεις τους παραδίδονταν.
Μπορούμε τώρα να καρτερούμε αυτές τις πόλεις ή πολιτείες
και να τις παροτρύνουμε να παραδεχθούν ολοένα και περισσότερες σοβαρές δεσμεύσεις.
Φθάσαμε, όμως, σε ένα όριο όπου καθίσταται αναγκαίο, επιτέλους, να ανακοινώσουμε δημοσίως και με ευκρίνεια ότι δεν θα επιτρέψουμε άλλο την εκμετάλλευση των ελευθέρων συνειδήσεων: αντιθέτως, θα καταστεί απαραίτητο να δώσουμε μάχη για να προασπίσουμε την ελευθερία της συνείδησης.
Το όριο, για εμάς τους Ευρωπαίους που έχουμε αποκτήσει επίγνωση της μοίρας, του πεπρωμένου και των αληθειών μας, είναι η Ισπανία και οι ελευθερίες της.
Όπως είναι σήμερα τα πράγματα, είναι –υπό τις συνθήκες αυτές– ένα όριο που δεν πρόκειται να το υπερβούμε.
Κατά την διάρκεια των τελευταίων 10 ετών, τραφήκαμε με τον άρτο της ήττας και της ντροπής. Την ημέρα της απελευθέρωσης, στον κολοφώνα της ύψιστης ελπίδας, διδαχθήκαμε επιπρόσθετα ότι και η νίκη προδόθηκε εξάλλου –και ότι έπρεπε να παραιτηθούμε από ορισμένες ψευδαισθήσεις μας.
Από ορισμένες;
Δίχως αμφιβολία, ναι (ύστερα, στο κάτω-κάτω και σε τελική ανάλυση, δεν είμαστε παιδιά).
Μα, εν τούτοις, όχι από όλες, όχι από την πλέον ουσιώδη πίστη μας που συνιστά το βαθύτερο πιστεύω μας.
Στο όριο αυτό στο οποίο έχουμε καταλήξει, η Ισπανία είναι αυτή η οποία, σε κάθε περίπτωση, μας βοηθά να βλέπουμε με καθαρή ματιά. Καμιά μάχη δεν θα είναι δίκαια εάν στραφεί, ντε φάκτο, κατά της Ισπανικής πολιτείας.
Και αν κανείς της επιτεθεί, θα της επιτεθεί δίχως εμάς.
Ούτε η Ευρώπη, ούτε η κουλτούρα δεν θα είναι πια ελεύθερες εάν η Ισπανική πολιτεία υποδουλωθεί. Και αν ακόμα υποδουλωθεί, αυτή η δουλεία θα μας βρει αντίθετους.
Ο ευφυής ρεαλισμός των πολιτικών της Δύσης θα καταφέρει τελικά να κερδίσει 5 Ισπανικά αεροδρόμια και 3000 κρατικούς αξιωματούχους για να τους προσφέρει θυσία στον σκοπό που έχει θέσει καθώς και να κατακτήσει εκατοντάδες χιλιάδες Ευρωπαίους.
Αργότερα, αυτές οι πολιτικές ιδιοφυΐες θα δέχονται συγχαρητήρια τηλεγραφήματα εν μέσω των ερειπίων… εκτός και αν οι ρεαλιστές καταλάβουν πράγματι την γλώσσα του ρεαλισμού και κατανοήσουν , εν ολίγοις, ότι ο καλύτερος σύμμαχος της Σοβιετικής Ρωσσίας δεν είναι σήμερα ο Ισπανικός Κομμουνισμός αλλά ο ίδιος ο στρατηγός Φράνκο και όσοι τον υποστηρίζουν και τον χρηματοδοτούν στην Δύση.
Πιθανόν να είναι άχρηστα αυτά τα λόγια αλλά υπάρχει ακόμα πεδίο για την ελπίδα.
Καμιά ήττα δεν θα είναι οριστική όσο η Ισπανική πολιτεία θα διατηρεί ακμαίο το μαχητικό της σθένος.
Ίσως είναι παράδοξο αλλά είναι η υποταγμένη πολιτεία που λιμοκτονεί από την πείνα, πολιορκημένη, αυτή που αποτελεί τον φρουρό της ελπίδας μας.
Ας φροντίσουμε να σκεφτούμε καλά ότι στην δημοκρατία ο Σκοπός μεταλλάσσεται και είναι φορέας μικροβίων.
Ας προσέξουμε να σκεφτούμε καλά ότι η Ευρώπη υποφέρει από τις ωδίνες του τοκετού –και αγωνίζεται.
Από την Ανατολή έως την Δύση η Ευρώπη δίνει μάχη κατά των ιδεολογιών.
Ίσως η Ευρώπη (με την οποία η Ισπανία μοιράζεται πολλά κοινά) να έχει βυθιστεί σε τόσο άθλια κατάσταση επειδή απομακρύνθηκε από όλα όσα αντιπροσώπευε
ώσπου εμφανίστηκε –πηγή γενναιόδωρη της ζωής–
η επαναστατημένη σκέψη, μια σκέψη στην οποία
η δικαιοσύνη και η ελευθερία βρίσκονται σε μιαν ένωση σεξουαλική,
εξίσου απομακρυσμένες από τις αστικές φιλοσοφίες και τον καισαρικό σοσιαλισμό.
Οι πολιτείες στην Ισπανία, στην Ιταλία και στην Γαλλία
κρατάνε κρυφά τα μυστικά που άντλησαν χάρη στην μύησή του
σε αυτό το είδος σκέψεως. Και θα εξακολουθήσουν να τα κρατούν, προκειμένου να τους φανούν χρήσιμα όταν φθάσει η στιγμή να ξαναεμφανιστεί.
Τότε, η 19η Ιουλίου 1936 θα ανήκει και πάλι στις ημερομηνίες της δεύτερης επανάστασης του αιώνα∙ ημερομηνία που έχει την αρχή, την ρίζα της στην Παρισινή Κομμούνα που βρίσκεται πάντοτε πίσω από την εμφάνιση της ήττας αλλά δεν έχει ακόμα πάψει να συνταράσσει τον κόσμο… και όταν πάψει, θα πάει τον κόσμο πολύ πιο πέρα απ’ όπου μπόρεσε να τον φέρει η Ρωσσική Επανάσταση το 1917.
Καθώς διατηρήθηκε στην ζωή από την Ισπανία –και από το πνεύμα της ελευθερίας, γενικότερα– η Παρισινή Κομμούνα θα αποδώσει πίσω μια μέρα σε μας μιαν Ισπανία και μιαν Ευρώπη.
Και, μαζί μ’ αυτές, θα μας αναθέσει και ένα νέο έργο, ώστε να δώσουμε μάχες στον ξάστερο ουρανό.
Αυτό, τουλάχιστον, συνιστά την ελπίδα μας και τον λόγο της πάλης μας.
Δεν πρέπει να ξεχνούμε, ασφαλώς, πως αν 20 χρόνια δεν σημαίνουν πολλά όταν κανείς παρατηρεί την Ιστορία, τα 20 χρόνια που ζήσαμε και πέρασαν ήταν σκληρά, με ένα τρομερό βάρος για αρκετούς Ισπανούς στην σιωπή της εξορίας.
Υπάρχει κάτι για το οποίο δεν μπορώ να αναφερθώ εκτενώς, έχοντας ήδη πει τόσο πολλά: πρόκειται για την ενθουσιώδη επιθυμία μου να τους δω να επανακτούν αυτή την γη που είναι τόσο μοναδική και ξεχωριστή όταν απλά μετρηθεί.
Αισθάνομαι την πίκρα που θα νιώθουν εάν μιλώ αποκλειστικά για αναμετρήσεις και για νέες μάχες… αντί να τους μιλώ για την αληθινή ευτυχία, την οποία δικαιούνται.
Ό,τι μπορούμε να κάνουμε, όμως, για να δικαιολογήσουμε τόσην οδύνη και τόσο πολλούς θανάτους είναι να διατηρήσουμε μέσα μας την ελπίδα, να προσπαθήσουμε να μην αποβούν εις μάτην αυτές οι ελπίδες καθώς και ότι αυτοί που πέθαναν δεν πέθαναν μόνοι.
Αυτά τα 20 ήσυχα χρόνια χρησίμευσαν στο έργο πολλών ανθρώπων∙ και άλλους, στο μεταξύ, τους σφυρηλάτησαν, αυτούς για τους οποίους η μοίρα και το πεπρωμένο έπρεπε πρώτα να αποκτήσει σκοπό και αιτία.
Όσο διαρκεί αυτό είναι που εμφανίζονται οι πολιτείες και οι πολιτισμοί.
Σε έσχατη ανάλυση, χάρη σε σας τους Ισπανούς, χάρη στην Ισπανία εν μέρει οφείλεται ότι μάθαμε να επιμένουμε και να δεχόμαστε το δικαίωμα στην ελευθερία δίχως να υπολογίζουμε τον θάνατο.
Για την Ευρώπη και για μας, τους Γάλλους, ακόμα και χωρίς αυτό να είναι γνωστό, εσείς ήσασταν και είστε οι διδάσκαλοι της ελευθερίας.
Το δικαίωμα στην ελευθερία δεν εξαντλείται αλλά απαιτεί από εμάς να το μοιραστούμε υπεύθυνα μαζί σας, ακόμα και με κίνδυνο της ζωής μας.
Αυτή είναι η δική σας αιτία και δικαιολογία δράσης.
Ανακάλυψα στην ιστορία, εφόσον έχω την ηλικία ανδρός, πολλούς νικητές με απεχθές και μισητό πρόσωπο… επειδή διάβασα σε αυτούς την περιφρόνηση και την μοναξιά. Και δεν σημαίνει πως δεν άξιζαν τίποτα όταν δεν επικρατούσαν: απλά για να υπάρξουν, ήταν αναγκαίο για αυτούς να σκοτώσουν και να υποδουλώσουν.
Υπάρχει, όμως, και μια άλλη φυλή ανθρώπων που μας βοηθά να αναπνέουμε, που δεν ανακαλύπτει την ατομική ύπαρξη και την ελευθερία πουθενά αλλού
παρά μόνο στην ευτυχία και στην ελευθερία του συνόλου
και που μπορεί, άρα, εώς την τελική ήττα να βρει αιτίες για να ζήσει
και λόγους για να αγαπήσει.
Αυτοί οι άνθρωποι ποτέ δεν θα μείνουν μόνοι.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου